Hoa dâm bụt

Hoa dâm bụt là loài hoa khá phổ biến ở nước ta nhất là vùng nông thôn. Giống hoa này có rất nhiều loại khác nhau với nhiều màu sắc đa dạng trong đó phải kể tới giống màu đỏ của Việt Nam và màu vàng của Thái Lan. Trước khi trở thành một loại cây công trình đẹp, người ta biết tới dâm bụt như là một vị thuốc hay có tác dụng trị bệnh. Hiện nay, hoa dâm bụt được sử dụng để trang trí hàng rào đường viền. Hãy cùng nhà vườn Ngọc Lâm tìm hiểu kĩ hơn về loài hoa này qua bài viết dưới đây nhé!

Tổng quan về hoa dâm bụt 

Không quá lộng lẫy, ngát hương như hoa hồng nhưng dâm bụt luôn biết cách phô diễn nét đẹp của mình. Loài hoa gần gũi, quen thuộc này đã trở thành sự lựa chọn lí tưởng để trồng trang trí sân vườn, hàng rào,…

Nguồn gốc, tên gọi hoa dâm bụt

Về nguồn gốc: dâm bụt là cây bụi thường xanh, thuộc họ Cẩm quỳ, chi dâm bụt. Đây là giống hoa mọc hoang có nguồn gốc từ Ấn Độ và một số nước thuộc khu vực Đông Á. Tại Việt Nam, loài hoa này mọc khá nhiều đặc biệt là dâm bụt đỏ, trải dài từ Bắc vào Nam. 

Về tên gọi: hoa dâm bụt vùng ven biển Bắc Bộ thường gọi là râm bụt, miền Nam sẽ gọi là bông bụp hay bông lồng đèn. Ngoài ra, cây dâm bụt còn nhiều cái tên khác rất hay như mộc cận, phù tang, đại hồng hoa…

Một số quan điểm cho rằng, tên gốc của loài hoa này là hoa dâng bụt, tức là hoa dâng lên cho Phật sau đọc trại thành dâm bụt. Cũng có ý kiến cho rằng, nguyên tên phải là râm bụt – cái lọng che Phật. 

Đặc điểm cây hoa dâm bụt

Đây là giống cây ưa nóng nên phát triển và thích nghi rất tốt với khí hậu nóng ẩm. Hoa dâm bụt là cây thân gỗ, phân thành nhiều nhánh và mọc thành bụi. Chiều cao trung bình của cây khoảng từ 80-100cm. Một vài giống tại nước ngoài cây có thể cao tới 2-4m. 

Lá cây có hình bầu dục, màu xanh đậm hoặc có thể nhạt tùy cành. Gân lá xuất hiện rất nhiều trên mặt lá. Chúng mọc xen kẽ nhau, viền lá có hình răng cưa. Rễ cây dâm bụt là rễ cọc cứng cáp, xung quanh có nhiều rễ nhỏ. 

Hoa dâm bụt sẽ mọc đơn tại nách lá. Hoa có 2 dạng cánh đơn và cánh kép với nhiều màu khác nhau. Đặc biệt, giống cây này có hoa rất to. Cánh hoa mỏng manh, nhẹ nhàng nhưng hoa có màu sắc rất rực rỡ và bắt mắt như màu vàng, màu đỏ, màu cam,…

Thời điểm hoa nở là vào khoảng tháng 5 – tháng 7 hàng năm. Khi nở, cánh hoa xòe rộng, đan xen lẫn nhau mang tới sắc hè căng tràn sức sống, xua tan đi sự giá rét của mùa đông đã qua, chào đón một mùa hè rực rỡ. 

Hoa dâm bụt thường sẽ có khoảng 6-7 đài, sợi mảnh và nhọn. Các đài hoa sẽ lấp ló trong những cánh hoa. Đặc biệt, cây dâm bụt thường không có mùi thơm. Giống hoa này cũng có quả. Quả có hình dáng giống quả trứng, gồm 5 thùy khô bên trong có hạt. 

Các loại cây dâm bụt phổ biến

Bên cạnh giống hoa dâm bụt cánh đơn màu vàng của Thái Lan và màu đỏ của Việt Nam. Hiện nay, trên thế giới có rất nhiều giống hoa dâm bụt độc đáo. Ví dụ như:

• Hoa dâm bụt lồng đèn: đây là giống có cánh hoa mỏng, nhiều tua nhỏ, hoa khi nở các tua nhỏ chụm lại tựa như chiếc lồng đèn màu đỏ vô cùng đẹp mắt. 
• Hoa dâm bụt cánh kép: loại này hoa sẽ có nhiều lớp cánh thay vì một lớp cánh giống như loại thường thấy ở nước ta. Đặc biệt, chúng có hình dáng giống hoa mẫu đơn nên nhiều người vẫn có sự nhầm lẫn giữa 2 loại này. 
• Hoa dâm bụt Nhật Bản: nguồn gốc từ Nhật Bản. Hoa màu trắng, cánh đơn, phần chính giữa nhụy hoa có màu đỏ vô cùng bắt mắt. 

Cây hoa dâm bụt đỏ

Đây là giống cây dâm bụt lùn có chiều cao khoảng 30-40cm. Cây có kích thước nhỏ nhắn, lá to bản và có màu xanh đậm. Chúng được trồng phổ biến ở nước ta hiện nay. Hoa có dạng cánh đơn, hình dáng vẫn giống như các loài dâm bụt khác. 

Hoa có màu sắc đỏ tươi, nhụy hoa màu vàng đặc trưng, cho rất nhiều bông, nở rất bền và thành nhiều đợt quanh năm. Hoa dâm bụt màu đỏ biểu tượng cho sự đam mê và tình yêu nồng cháy. 

Cây hoa dâm bụt vàng 

Cây dâm bụt vàng thuộc giống hoa kép, được lai tạo từ dâm bụt đơn. Giống này có màu sắc đa dạng như cam, đỏ, tím, vàng, trắng, hồng nhưng nổi bật hơn cả là giống hoa dâm bụt Thái cánh kép. 

Chiều cao của cây dao động từ 1,5m-2m. Về đặc điểm, cây dâm bụt cánh đơn với cánh kép cơ bản giống nhau. Tuy nhiên, hoa cây dâm bụt cánh kép sẽ to hơn hoa cây cánh đơn và mọc ở ngọn cành. Hoa sẽ gồm nhiều cánh xếp lớp từ trong ra ngoài. 

Ý nghĩa hoa dâm bụt

Mỗi nền văn hóa của một quốc gia khác nhau thì cây dâm bụt cũng mang một ý nghĩa khác nhau. 

Tại khu vực Bắc Mĩ, người ta coi hoa dâm bụt là biểu tượng cho người vợ, người phụ nữ tuyệt vời, có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong cuộc đời họ. Không chỉ vậy, tại đây, hoa dâm bụt còn tượng trưng cho sự nữ tính, hiền thục của phái nữ. 

Tại Việt Nam, hoa dâm bụt có ý nghĩa không mấy tốt đẹp. Theo đó, từ xa xưa, nó được dùng để ám chỉ những người lẳng lơ, không chung thủy. Vì vậy, người ta không dùng hoa dâm bụt cắm trong nhà hay đem đi tặng ai đó nhất là phụ nữ. Vậy nên, cây dâm bụt tại Việt Nam thường dùng để trồng trang trí trong nhà hay làm hàng rào mà thôi. 

Tác dụng của hoa dâm bụt

Không chỉ được dùng như một loại cây trồng trang trí, hoa dâm bụt còn còn là một vị thuốc quý trong đông y. 

Dùng để trồng trang trí 

Mang trong mình vẻ đẹp dịu dàng nhưng cuốn hút, hoa dâm bụt được gia chủ hay kiến trúc sư ưa chuộng, lựa chọn trồng trong sân vườn với mục đích trang trí, tạo cảnh quan thẩm mĩ. Ta có thể trồng hoa để làm hàng rào tự nhiên hoặc ta có thể trồng trong chậu nhỏ để đặt trong nhà, ban công, phòng khách,…đều rất đẹp. 

Vị thuốc quý trong đông y 

Hoa dâm bụt còn được biết đến là loại dược liệu quý trong những bài thuốc đông y từ xa xưa. Loài hoa này có chứa rất nhiều hoạt chất có lợi cho sức khỏe con người. Chúng có tác dụng ngăn ngừa và điều trị các bệnh như: 

• Giảm cholesterol, ngăn ngừa mỡ máu đồng thời giảm thiểu tối đa nguy cơ mắc các bệnh về huyết áp và tim mạch. 
• Hoa dâm bụt còn có khả năng kháng viêm, chống nhiễm khuẩn, giải độc gan,…
• Giảm mẩn ngứa, mụn nhọt.
• Hoa dâm bụt còn có tác dụng trong việc điều trị các bệnh về tiêu hóa như tiêu chảy, kiết lị,…
• Giúp điều hòa khí huyết cho phụ nữ bị rối loạn kinh nguyệt, máu xấu sau sinh. 

Kĩ thuật trồng cây dâm bụt 

Cây dâm bụt khá dễ trồng. Tuy nhiên, để cây sinh trưởng và phát triển tốt thì chúng ta cần lưu ý những vấn đề sau trong quá trình trồng cây.

Thời gian và phương pháp trồng hoa dâm bụt 

Điều đặc biệt đó chính là ở nước ta, hoa dâm bụt có thể trồng quanh năm miễn là ta đảm bảo đủ lượng nước cho chúng. Tuy nhiên, với những vùng có mùa đông lạnh, ta nên gieo hạt hoặc trồng cây con vào thời điểm trước khi mùa đông tới. Thời điểm thích hợp nhất đó là trồng vào mùa xuân và mùa thu.

Riêng giống hoa lùn – đây là giống hoa đặc biệt, ta chỉ có thể trồng bằng phương pháp gieo hạt. Các giống hoa khác chúng ta có thể trồng bằng phương pháp giâm cành sẽ tiết kiệm được thời gian, công sức mà vẫn có thể cho ra hoa đẹp. 

Đất trồng hoa dâm bụt

Giống hoa này thích hợp với nhiều loại đất khác nhau. Nhưng bạn nên chọn đất trồng có chứa nhiều mùn, đất thịt. Độ pH của đất khoảng từ 5-6 hơi chua một chút sẽ kích thích sự phát triển của cây. 

Hoa dâm bụt chịu được đất kiềm tuy nhiên nó sẽ phát triển kém trên đất cát hoặc đất khô. Đất trồng cần phải tơi xốp và thoát nước tốt. Nếu đất của bạn hơi khô hay thoát nước kém thì ta có thể trộn một chút phân hữu cơ trước khi trồng. 

Điều kiện nhiệt độ và ánh sáng khi trồng hoa dâm bụt

Đặc biệt, hoa dâm bụt là loại cây có thể thích nghi với rất nhiều vùng khí hậu ví dụ: khí hậu nóng ẩm nhiệt đới, nơi có thời tiết mát mẻ hoặc sống được cả những nơi có mùa đông lạnh giá. 

Tuy nhiên, vùng có khí hậu mát mẻ thì cây sẽ phát triển tốt khi trồng cây hướng về phía Nam. Bởi vì thế, cây sẽ nhận được nhiều ánh sáng mặt trời, và bảo vệ được cây trước sự tác động của gió. 

Còn nếu ở nơi có thời tiết ấm số giờ nắng mỗi ngày khoảng 6 giờ thì đó là địa điểm lí tưởng để trồng. Lưu ý, ta không trồng cây ở nơi có nhiều bóng râm bởi thân cây hoa dâm bụt sẽ phát triển dài ra, hoa sẽ ít hoặc có thể không ra hoa. 

Cách trồng hoa dâm bụt 

Hiện tại, giâm cành là phương pháp được lựa chọn nhiều nhất, phù hợp với các cây đã trưởng thành và đang phát triển mạnh. Với giống cây dâm bụt lùn, ta sẽ trồng bằng phương pháp gieo hạt. 

• Phương pháp gieo hạt – giống hoa dâm bụt lùn màu đỏ 

Ta có thể tiến hành gieo hạt trực tiếp xuống đất hoặc trong chậu. Đất trồng phải được trộn phân từ trước đó. Sau khi gieo xong, ta dùng bình xịt phun sương vào chỗ đã gieo để giữ ẩm để hạt nhanh chóng nảy mầm. Nhiệt độ lí tưởng để hạt nảy mầm là khoảng 15-20 độ. Khi cây được 2-3 tháng tuổi là lúc chúng chuẩn bị ra hoa. 

• Phương pháp giâm cành – giống hoa dâm bụt kép màu vàng 

Cành đem đi giâm phải đảm bảo là cành khỏe mạnh, không sâu bệnh. Phần lá trên ngọn ta giữ lại, phần lá bên dưới sẽ tuốt bỏ. Ta tiến hành cắm cành giâm xuống dưới đất đã chuẩn bị trước đó và lưu ý độ ẩm cho cây. 

Không khí xung quanh cần mát mẻ và ẩm ướt để cành cây không bị héo. Nhiệt độ lí tưởng để cành hoa dâm bụt phát triển là khoảng 18-20 độ chú ý duy trì tưới nước thường xuyên. Khoảng 20 ngày – 1 tháng thì cây sẽ ra rễ. Lúc đó, ta có thể mang cây đi trồng. Thời điểm thích hợp để giâm cành cây dâm bụt là sang thu hoặc mùa hè.

Kĩ thuật chăm sóc hoa dâm bụt 

Tuy hoa dâm bụt là giống cây dễ trồng, dễ thích nghi tuy nhiên để cây sinh trưởng tốt, ra nhiều hoa, màu sắc đẹp thì người trồng cần lưu ý vài điểm như sau.

Chế độ nước tưới hoa dâm bụt 

Vì là loài hoa nhiệt đới nên dâm bụt rất ưa ẩm ướt. Ta nên duy trì tưới nước thường xuyên tối thiểu là một lần mỗi ngày và tăng số lần khi thời tiết trở nên nắng nóng. Lưu ý, ta không được tưới quá ít hay quá nhiều nước vì nó làm ảnh hưởng tới sự sinh trưởng của cây. 

Chế độ phân bón cho hoa dâm bụt

Thời gian đầu, cây con đang hình thành và phát triển. Ta sẽ pha loãng phân hữu cơ với nước để bón cho cây với tần suất một lần một tuần. Khi cây dâm bụt đỏ hoặc cây dâm bụt vàng đã trưởng thành và chuẩn bị ra hoa, ta có thể bón thúc phân NPK, đạm, lân cho cây. 

Những loại phân này sẽ kích thích cây ra nhiều hoa và hoa sẽ đẹp hơn. Ngoài ra, ta nên cắt tỉa chi cây thường xuyên, loại bỏ cành chết từ đó đảm bảo cho cây sinh trưởng tốt. Hết mùa hoa lần một, bạn nên cắt tỉa cành già và chỉ giữ lại cành đang lớn. 

Phòng trừ sâu bệnh hại cây dâm bụt 

Hoa dâm bụt rất dễ bị sâu bệnh hại và côn trùng tấn công. Người trồng nên kiểm tra tình trạng cây thường xuyên để có biện pháp phòng tránh thích hợp. Bên dưới sẽ là những loại sâu bệnh hay gặp:

• Bệnh đốm lá, cháy lá, rỉ sét, nhiễm than: khi tưới ta hạn chế làm ướt lá. Nếu phát hiện cây nhiễm bệnh, bạn dùng dung dịch Thiophanate – methyl mang đi pha loãng theo tỉ lệ phần nghìn với nồng độ 70% rồi phun cho cây.
• Bệnh nhện đỏ, sâu ăn lá, thiêu thân ăn lá: sử dụng dung dịch EC nồng độ 10% pha với tỉ lệ 1:2000 để trị bệnh.

Mua cây hoa dâm bụt ở đâu? 

Để sở hữu những hàng rào dâm bụt nở rực rỡ bạn có thể liên hệ với nhà vườn Ngọc Lâm. Tại đây, chúng tôi cung cấp đa dạng các giống hoa dâm bụt từ dâm bụt đỏ của Việt Nam, tới dâm bụt cánh kép vàng của Thái Lan, dâm bụt Nhật nhập khẩu,…và các loại khác.

Chúng tôi hỗ trợ chụp ảnh cây thực tế tại vườn gửi cho quý khách hàng. Hiện nay, giống hoa này đã có sẵn tại nhà vườn Ngọc Lâm với đủ kích thước, độ tuổi, kiểu dáng,…phục vụ nhu cầu của khách hàng. Chúng tôi cam kết cung cấp những cây giống chất lượng, không sâu bệnh hại, giá cả vô cùng hợp lí.

Mong rằng, những chia sẻ trên của nhà vườn Ngọc Lâm phần nào đã cung cấp thêm cho mọi người những kiến thức trong việc trồng và chăm sóc hoa dâm bụt. Nếu bạn muốn trang trí cho sân vườn thêm lộng lẫy và rực rỡ thì hoa dâm bụt là một trong những lựa chọn đáng để ta đầu tư.